Conflicthanteringsprogramma
> English
1. Wat is een conflict management program?
De term verwijst naar programma’s die individuele concepten en vaardigheden aanbrengen om conflicten te vermijden of er mee om te gaan of geweldloos op te lossen. Ze worden vooral bijgebracht aan leerlingen. Leerkrachten erkennen het belang van het implementeren van dergelijke programma’s. Ze worden gebruikt in het omgaan met moeilijk gedrag in klas.
2. Waarom een c. m. p. gebruiken?
Een c. m. p. laat toe een conflict analyseren en het op te lossen op een geweldloze manier zodat het niet escaleert en iedere betrokkene tevreden kan zijn.
Een conflict is inherent aan het leven maar daarom moeten wij nog niet geweld als reactie aanvaarden. Een c. m. p. kan van een conflict een mogelijkheid tot leren maken. Geweld is aangeleerd, dus kunnen alternatieven voor geweld eveneens worden aangeleerd. Belangrijk is dit vooral bij kinderen, tussen 4 en 8 jaar, reeds aan te leren. Zowel ouders, de klas, de maatschappij en de media moeten mee helpen.
3. Hoe deze concepten en vaardigheden toepassen?
1. Welk doel wil je als leerkracht bereiken in de les?
2. Met welke activiteit wil je dit doen?
3. Overweeg de concepten en vaardigheden nuttig om geweldloos een conflict op te lossen.
4. Ga na of je beide doelen kunt bereiken met wat je van plan bent te doen in klas.
5. Breng het c. m. p. structureel in je les.
Voorbeeld: herhaling voor een toets. Als de herhaling mondeling gebeurt, kan de leerkracht vragen dat elk gegeven antwoord door een andere leerling wordt geparafraseerd. Het toegevoegde doel is dus luisteren en parafraseren. Dit komt de relatie tussen leerlingen ten goede.
Vaardigheden en concept van het conflicthanteringsprogramma
Het is belangrijk te weten dat een conflict een natuurlijk en onvermijdelijk onderdeel is van het leven. Mensen ontwikkelen hun eigen antwoord op conflicten vanuit hun – bijna dagelijkse – ervaring met conflicten allerhande. Dit antwoord varieert naargelang het soort conflict of naargelang de relatie die mensen hebben met de andere betrokkenen in het conflict. Sommigen kiezen voor één aanpak voor elk soort conflict, ongeacht de factoren of relaties.
Conflicten zijn er in overvloed gezien elk individu uniek is en dus zijn eigen waarden , noden en verlangens heeft. Vaak draait een conflict niet om wat goed of verkeerd is, maar wel rond verschillen. Voor veel mensen is conflicthantering moeilijk omdat ze niet geleerd hebben gezamenlijk problemen op te lossen op een geweldloze manier.
Elk individu draagt in zich de “fight or flight” reactie als antwoord op een conflict. Zo kon de primitieve mens zijn leven redden in levensbedreigende situaties. Maar de onze moderne maatschappij is dit antwoord niet steeds even adequaat. Adrenaline laat toe te vluchten (vermijden) of te vechten (aanvallen). Conflicthantering daarintegen laat toe te reageren zonder te vluchten of te vechten.
Conflicthanteringprogramma’s gaan er van uit dat er andere succesvolle antwoorden kunnen worden aangeleerd. Door communicatie en probleemoplossende vaardigheden kan een win-winsituatie worden gecreëerd. Het is aan de leraar om duidelijk te maken dat deze vaardigheden evenwaardig zijn.
Een eerste stap is het verwerven van inzicht in het conflictgebeuren. Een conflict kan eenvoudig of complex zijn naargelang de verschillende oorzaken en betrokkenen. Eens de aard van het conflict duidelijk is, kan een bevredigende oplossing gevonden worden.
Wat speelt allemaal mee in een conflict?
De Chinese taal gebruikt twee karakters om het woord “conflict” uit te drukken. Een karakter duidt gevaar aan, het tweede karakter staat voor kans. Wie bang is voor een conflict of het wil vermijden, lijkt enkel het mogelijk gevaar te zien bij een uitdagende situatie. Conflict management biedt het voordeel dat men echter ook mogelijkheden, kansen bemerkt in elke conflictsituatie.
Jongeren kopiëren overtuigingen en houdingen die hen worden voorgehouden. Als leerkracht kan je jouw leerlingen helpen telkens de positieve kant van een conflict te herkennen. Elke uitlokkende situatie kan hierbij gebruikt worden om zich in deze vaardigheid te oefenen.
Het is heel belangrijk dat leerlingen succeservaringen opdoen wanneer ze deze vaardigheden en dit concept toepassen. Bovendien moeten zij ervan verzekerd zijn dat hun veiligheid gewaarborgd is in de school of daarbuiten.